Νέες Ρυθμίσεις ΦΠΑ για Νεοσύστατες Επιχειρήσεις

Περισσότεροι από 5.000 φορολογούμενοι έχουν ξεκινήσει επαγγελματική δραστηριότητα από την 1η Απριλίου, υποχρεούμενοι να υποβάλουν την πρώτη τους μηνιαία δήλωση ΦΠΑ μέχρι το τέλος Μαΐου. Αυτές οι αλλαγές αφορούν τόσο τις νεοσύστατες επιχειρήσεις όσο και τους νέους επαγγελματίες που τηρούν απλογραφικά βιβλία.

Σύμφωνα με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργου Πιτσιλή, οι επιχειρήσεις αυτές εντάσσονται υποχρεωτικά στο νέο μηνιαίο σύστημα υποβολής δηλώσεων, το οποίο επιδιώκει να ενισχύσει τη φορολογική συμμόρφωση. Εκτιμάται ότι περίπου 30.000 επαγγελματίες και μικρές ατομικές επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να υποβάλουν δήλωση ΦΠΑ μηνιαίως, αντί για τριμηνιαίως.

Επέκταση Ρυθμίσεων από 1η Ιουλίου

Από την 1η Ιουλίου, το νέο καθεστώς θα επεκταθεί και σε όσους έχουν ξεκινήσει τη επαγγελματική τους δραστηριότητα μεταξύ 1η Ιανουαρίου 2024 και 31ης Μαρτίου 2025. Αντίθετα, οι φορολογούμενοι που έχουν εγγραφεί στο φορολογικό μητρώο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 δεν θα ενταχθούν αυτομάτως στο νέο σύστημα, αλλά θα έχουν τη δυνατότητα προαιρετικής μετάβασης στο μηνιαίο μοντέλο από την 1η Οκτωβρίου 2025.

Οι αλλαγές αυτές στοχεύουν κυρίως στην αντιμετώπιση του φαινομένου των «εξαφανισμένων εμπόρων», οι οποίοι με το προηγούμενο σύστημα εισέπρατταν κανονικά το ΦΠΑ και εξαφανίζονταν μόλις έφτανε η ώρα να αποδώσουν το φόρο αυτό, γεγονός που προκαλούσε σημαντικές απώλειες για τα δημόσια έσοδα.

Κίνδυνοι και Υποστήριξη Νεοσύστατων Επιχειρήσεων

Το πρόβλημα είχε ενταθεί με τις «κομήτες» επιχειρήσεις που λειτουργούσαν για λίγους μήνες και στη συνέχεια έκλειναν χωρίς να αποδώσουν το ΦΠΑ που είχαν εισπράξει. Επιπλέον, πολλές νεοσύστατες εταιρείες εκμεταλλεύονταν το τριμηνιαίο σύστημα για να καθυστερούν ή να αποφεύγουν τις υποχρεώσεις τους. Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις φορολογούμενων φυσικών προσώπων που σχεδίαζαν να εγκαταλείψουν τη χώρα.

Με τη νέα διαδικασία, οι αρχές επιδιώκουν να ενισχύσουν τη διαφάνεια και να προσφέρουν ένα εργαλείο έγκαιρης ανίχνευσης ύποπτων περιπτώσεων.

Μείωση του Κενού ΦΠΑ

Οι δράσεις που έχουν υιοθετηθεί για τη μείωση της φοροδιαφυγής, σε συνδυασμό με την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, έχουν οδηγήσει σε μια αξιοσημείωτη μείωση του αποκαλούμενου κενού στο ΦΠΑ στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με στοιχεία της Κομισιόν, η χώρα κατάφερε να μειώσει το κενό ΦΠΑ από 29% το 2017 σε 13,7% σήμερα, με στόχο τη μείωση αυτού του ποσοστού στο 5% έως το 2029, το οποίο αντιστοιχεί στον μέσο όρο των χωρών της ΕΕ.

Εξελίξεις στις Απαλλαγές ΦΠΑ

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) έχει θέσει ερωτήματα σχετικά με τις υπάρχουσες απαλλαγές από το ΦΠΑ για συγκεκριμένα αγαθά και υπηρεσίες, χαρακτηρίζοντας αυτές ως «αναποτελεσματικές φορολογικές δαπάνες». Το Ταμείο προτείνει την σταδιακή κατάργηση αυτών των απαλλαγών. Στα στοιχεία του προϋπολογισμού παρατηρούμε ότι 75 κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών εξαιρούνται από την επιβολή ΦΠΑ, προσφέροντας συνολικό όφελος που φτάνει τα 968 εκατ. ευρώ, με την μεγαλύτερη επιβάρυνση να προέρχεται από τον κλάδο της ιδιωτικής εκπαίδευσης (479,6 εκατ. ευρώ).

Αξιοσημείωτο είναι ότι από την 1η Ιανουαρίου 2024, οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ που εφαρμόστηκαν κατά την περίοδο της πανδημίας θα παραμείνουν σε ισχύ για μεταφορές, γυμναστήρια, σχολές χορού, κινηματογράφους, και αγαθά σχετιζόμενα με τη δημόσια υγεία, με δημοσιονομικό κόστος που ανέρχεται σε 305 εκατ. ευρώ ετησίως.