Κατάσταση στην Υεμένη: Προκλήσεις και Πολιτική Διάλογος

Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών συνεδρίασε υπό την προεδρία της Ελλάδας για να εξετάσει την κατάσταση στην Υεμένη. Στη διάρκεια της συνάντησης, ο Ειδικός Απεσταλμένος του ΟΗΕ, Χανς Γκρούντμπεργκ, χαιρέτισε την ανακοίνωση παύσης των εχθροπραξιών μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και των Χούθι, που πραγματοποιήθηκε στις 6 Μαΐου, χαρακτηρίζοντας το γεγονός αυτό ως «σημαντικό και αναγκαίο βήμα αποκλιμάκωσης» στην περιοχή.

Εντούτοις, ο Γκρούντμπεργκ προειδοποίησε ότι «η Υεμένη παραμένει εγκλωβισμένη στις ευρύτερες περιφερειακές εντάσεις». Ειδικότερα, αναφέρθηκε στην επίθεση των Χούθι στο αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν στις 4 Μαΐου και στα ισραηλινά πλήγματα σε περιοχές όπως η Χοντάιντα και η Σαναά, δηλώνοντας ότι αυτά αποτελούν «επικίνδυνη κλιμάκωση». Ζήτησε από όλες τις πλευρές να «σεβαστούν το διεθνές δίκαιο και να προστατεύσουν τους αμάχους και τις υποδομές».

Η κατάσταση στην Υεμένη είναι ιδιαίτερα σοβαρή, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει βαθιά δυσπιστία μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών και σχεδόν πλήρη οικονομική κατάρρευση. Ο Γκρούντμπεργκ μετέφερε ότι το νόμισμα της Υεμένης συνεχώς υποτιμάται, φτάνοντας τις 2.500 ριάλ ανά δολάριο. Ανέφερε επίσης ότι στην πόλη Άντεν οι διακοπές ρεύματος φτάνουν τις 15 ώρες ημερησίως, με πλήρες μπλακ-άουτ να καταγράφεται σε γειτονικές επαρχίες, όπως η Λαχτζ και η Αμπιάν, για πάνω από 15 μέρες.

Η ανθρωπιστική κρίση συνεχώς επιδεινώνεται. Ο Γκρούντμπεργκ τόνισε ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι σε περιοχές που ελέγχονται από τους Χούθι παραμένουν απλήρωτοι, η φυσική κατάσταση του χρήματος επιδεινώνεται, και οι φωνές της Κοινωνίας των Πολιτών καταστέλλονται. «Οι πολίτες δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στα βασικά, και οι φωνές τους φιμώνονται», δήλωσε.

Ο Ειδικός Απεσταλμένος επεσήμανε την επιτακτική ανάγκη μιας πολιτικής διαδικασίας, επισημαίνοντας ότι «η γενικευμένη οικονομική παρακμή προ απαιτεί». Η «Έλλειψη πραγματικής ειρήνης δεν μπορεί να καλυφθεί από τη σχετική σταθερότητα των μετώπων», επανέλαβε ο ίδιος. Ζήτησε την ανάγκη για εκεχειρία, οικονομική ανάκαμψη και μία χωρίς αποκλεισμούς πολιτική διαδικασία ώστε η χώρα να προχωρήσει.

Ο Γκρούντμπεργκ εξήγγειλε διπλωματικές επαφές μεταξύ των εμπλεκομένων πλευρών και της περιφερειακής κοινότητας, προκειμένου να μεταφέρει το μήνυμα αυτό. Υπενθύμισε ότι οι πλευρές έχουν ήδη δεσμευτεί πάνω σε έναν οδικό χάρτη που περιλαμβάνει την αναγκαία εκεχειρία και μέτρα για την αντιμετώπιση των επειγουσών ανθρωπιστικών προκλήσεων.

Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στο ζήτημα της αυθαίρετης κράτησης υπαλλήλων του ΟΗΕ και ΜΚΟ από τους Χούθι, η οποία συνιστά «σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου». Ο Γκρούντμπεργκ καλεί τους Χούθι να απελευθερώσουν άμεσα όλους τους κρατούμενους χωρίς καμία προϋπόθεση, ενισχύοντας έτσι τις ανθρωπιστικές προσπάθειες.

Απέναντι στον λαό της Υεμένης, ο Γκρούντμπεργκ διαβεβαίωσε ότι ο ΟΗΕ δεν θα παραιτηθεί από την επιδίωξη μιας δίκαιης και βιώσιμης ειρήνης. Η διεθνής κοινότητα έχει αναθέσει στους Υεμένιους την κύρια ευθύνη για τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας.

Ο Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας για Ανθρωπιστικές Υποθέσεις, Τομ Φλέτσερ, καταδίκασε τις αυθαίρετες κρατήσεις, καλώντας τα κράτη-μέλη να πιέσουν για την απελευθέρωση των υπαλλήλων του ΟΗΕ και των ΜΚΟ. Τόνισε ότι η ανθρωπιστική κρίση στην Υεμένη επιδεινώνεται, ειδικά για τα παιδιά, και σημείωσε ότι εκατομμύρια παιδιά είναι υποσιτισμένα.

Σύμφωνα με τα δεδομένα που ανακοινώθηκαν, το 50% των παιδιών στην Υεμένη είναι υποσιτισμένα, εκ των οποίων οι 600.000 βρίσκονται σε σοβαρή κατάσταση. Το 20% των παιδιών κάτω του ενός έτους δεν έχει εμβολιαστεί καθόλου, γεγονός που το καθιστά ένα από τα χειρότερα ποσοστά παγκοσμίως. Καθώς η χολέρα και η ιλαρά αυξάνονται, το 2024 η Υεμένη κατέγραψε το ένα τρίτο των περιστατικών χολέρας παγκοσμίως, καθώς και το 18% των σχετικών θανάτων.

Η κρίση επηρεάζει επίσης 1,4 εκατομμύρια έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες, ενώ συνολικά 9,6 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια χρειάζονται επείγουσα ανθρωπιστική βοήθεια. Εν τω μεταξύ, 400 δομές υγειονομικής περίθαλψης, μεταξύ των οποίων 64 νοσοκομεία, είναι υπό απειλή αναστολής λειτουργίας, ενώ η χρηματοδότηση για 700 μαίες εξαντλείται.

Ο Φλέτσερ επισήμανε ότι οι άνθρωποι της Υεμένης χρειάζονται όχι μόνο βοήθεια, αλλά και ειρήνη για να μπορέσουν να ξαναχτίσουν τις ζωές τους, τονίζοντας την ανάγκη για σταθερότητα και την προσοχή των διεθνών φορέων. Ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, υπογράμμισε ότι οι γυναίκες στην Υεμένη στερούνται βασικών ελευθεριών και προσκάλεσε όλους να σεβαστούν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.

Η αναγκαιότητα και η σημασία της διεθνούς συνεργασίας και της στήριξης των ανθρωπιστικών διαλόγων είναι πιο επιτακτική από ποτέ, καθώς η Υεμένη διαγράφει μία από τις χειρότερες ανθρωπιστικές κρίσεις στον κόσμο.