Ιστορικές Πλημμύρες στην Ευρώπη το 2024

Η Ευρώπη βρέθηκε το 2024 αντιμέτωπη με τις πιο εκτεταμένες πλημμύρες που έχουν καταγραφεί από το 2013, με το 30% των ποταμών της ηπείρου να ξεχειλίζουν. Παράλληλα, η χρονιά καταγράφηκε με υψηλές θερμοκρασίες ρεκόρ, όπως επισημαίνει η έκθεση του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου Κοπέρνικος, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό.

Από τις πλημμύρες αυτές, τουλάχιστον 335 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και περισσότεροι από 410.000 άνθρωποι επηρεάστηκαν, όπως αναφέρουν οι δύο οργανισμοί σε κοινή τους ανακοίνωση. Η δυτική Ευρώπη επλήγη περισσότερο, με το 2024 να είναι η δέκατη πιο υγρή χρονιά από την αρχή της τήρησης αρχείων το 1950. Οι ζημιές από τις καταιγίδες και τις πλημμύρες ανέρχονται σε 18 δισεκατομμύρια δολάρια.

“Αυτές είναι οι πιο εκτεταμένες πλημμύρες που έχει γνωρίσει η Ευρώπη από το 2013”, τόνισε η Σαμάνθα Μπέρτζες, εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Κέντρου για τις Μεσοπρόθεσμες Μετεωρολογικές Προβλέψεις (ECMWF) σε συνέντευξη Τύπου.

Κλιματική Αλλαγή και Ακραία Φαινόμενα

Οι καταστροφές σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια της πιο ζεστής χρονιάς που έχει καταγραφεί ποτέ για τον πλανήτη, καθώς και για την Ευρώπη. Αυτό δείχνει ότι η αύξηση της θερμοκρασίας οδήγει σε πιο βίαιες βροχοπτώσεις και πλημμύρες. “Κάθε επιπλέον δέκατο του βαθμού που αυξάνει η θερμοκρασία έχει σημασία, καθώς εντείνει τους κινδύνους για τις ζωές μας, τις οικονομίες μας και για τον πλανήτη μας”, επισήμανε η Σελέστ Σάουλο του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού.

Τον Σεπτέμβριο, η καταιγίδα Μπόρις προκάλεσε ποσότητα βροχής που συνήθως καταγράφεται σε τρεις μήνες σε μόλις πέντε ημέρες, με σοβαρές πλημμύρες να προκαλούν εκτεταμένες υλικές ζημιές σε οκτώ χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης. Έναν μήνα αργότερα, ισχυρές καταιγίδες στην Ισπανία, ενισχυμένες από ζεστούς και υγρούς ανέμους, οδήγησαν σε μεγάλες καταστροφές, με 232 θύματα στην περιοχή της Βαλένθια.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2024, σχεδόν κάθε μήνα καταγράφονταν σοβαρές πλημμύρες στην Ευρώπη. Οι πλημμύρες έπληξαν περιοχές όπως η Βρετανία τον Ιανουάριο, η βόρεια Ισπανία τον Φεβρουάριο, και η βόρεια Γαλλία τον Μάρτιο και τον Μάιο.

Η Επίδραση της Κλιματικής Αλλαγής

Την ίδια στιγμή, η νοτιοανατολική Ευρώπη βίωσε το μεγαλύτερης διάρκειας κύμα καύσωνα που έχει καταγραφεί ποτέ, διάρκειας 13 ημερών, καθώς οι παγετώνες της Σουηδίας παρουσίασαν τους γρηγορότερους ρυθμούς μείωσης. Ο θερμικός stress στους κατοίκους της ηπείρου έχει αυξηθεί, προειδοποιώντας για τις σοβαρές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Σύμφωνα με την Μπέρτζες, η αντίθεση των καιρικών συνθηκών δεν συνδέεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή αλλά επηρεάζεται από τα αντίθετα συστήματα πίεσης που επιδρούν στη μεταφορά υγρασίας. Ωστόσο, οι καταιγίδες το 2024 φαίνεται να ήταν πιο βίαιες λόγω της πιο ζεστής και υγρής ατμόσφαιρας. Οι προβλέψεις υποδεικνύουν ότι η Ευρώπη είναι μία από τις περιοχές που θα αντιμετωπίσουν μεγαλύτερο κίνδυνο από πλημμύρες λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Από τη δεκαετία του 1980, η θερμοκρασία στην Ευρώπη αυξάνεται με ρυθμό διπλάσιο σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο, με την ήπειρο να αποτελεί πηγή ανησυχίας για τη κλιματική αλλαγή. Η Φλοράνς Ραμπιέ, διευθύντρια του ECMWF, δήλωσε ότι είναι επείγον να δράσουμε, καθώς η σοβαρότητα του κινδύνου μπορεί να φτάσει σε κρίσιμα επίπεδα κατά το μισό ή το τέλος του αιώνα.

Αξιοσημείωτο είναι ότι μόνο οι μισές ευρωπαϊκές πόλεις έχουν καταρτίσει σχέδια προσαρμογής για την αντιμετώπιση ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων, όπως οι καύσωνες και οι πλημμύρες. Αυτή η πρόοδος είναι ενθαρρυντική σε σχέση με το 2018, όταν μόλις το 18% των ευρωπαϊκών πόλεων ήταν προετοιμασμένες για τέτοιες καταστάσεις.