Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τον χάρτη πορείας REPower EU
Σήμερα, 6 Μαΐου, παρουσιάστηκε στο Στρασβούργο ο χάρτης πορείας REPower EU από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με σκοπό τον τερματισμό της εξάρτησης της ΕΕ από τη ρωσική ενέργεια. Ο στόχος είναι η άμεση και σταδιακή εξάλειψη των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου, πετρελαίου και η κατάργηση της ρωσικής πυρηνικής ενέργειας. Όπως υπογραμμίζεται από την Επιτροπή, το σχέδιο θα εξασφαλίσει έναν σταθερό ενεργειακό εφοδιασμό και σταθερές τιμές σε ολόκληρη την Ένωση, ανοίγοντας τον δρόμο για την πλήρη ενεργειακή ανεξαρτησία της ΕΕ από τη Ρωσία.
Ανταπόκριση – Βρυξέλλες: Έλενα Αποστολίδου
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρατήρησε μια «ανάκαμψη» στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου παρά τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, και παρά τις σημαντικές προόδους στο πλαίσιο του σχεδίου REPower EU. Για τον λόγο αυτό, όπως τονίστηκε κατά την παρουσίαση, θα πρέπει να υλοποιηθούν συντονισμένες δράσεις, καθώς η υπερβολική εξάρτηση της ΕΕ από τις ρωσικές ενεργειακές εισαγωγές αποτελεί ζήτημα ασφάλειας.
Στρατηγική απεξάρτησης και προβλέψεις
Ο οδικός χάρτης περιλαμβάνει συντονισμένη και ασφαλή αποκλιμάκωση της εξάρτησης από το ρωσικό πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και την πυρηνική ενέργεια από τις αγορές της ΕΕ. Τα μέτρα αυτά έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να διατηρηθεί η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ, περιορίζοντας ταυτόχρονα τις επιπτώσεις στα επίπεδα τιμών και στις αγορές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει ότι από το 2025 οι παγκόσμιες προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) θα αυξηθούν ραγδαία ενώ η ζήτηση φυσικού αερίου θα μειωθεί. Σύμφωνα με την πλήρη εφαρμογή του πλαισίου για την ενεργειακή μετάβαση και τον σχεδίου δράσης για μια προσιτή ενέργεια, η ΕΕ αναμένεται να αντικαταστήσει έως και 100 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου έως το 2030. Αυτό συνεπάγεται μείωση της ζήτησης κατά 40-50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα μέχρι το 2027, ενώ οι δυναμικότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου αναμένεται να αυξηθούν κατά περίπου 200 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα μέχρι το 2028.
Ο χάρτης απεξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια θα απασχολήσει την ατζέντα τον επόμενο μήνα, καθώς η Επιτροπή θα υποβάλει σχετικές νομοθετικές προτάσεις.
Εθνικά σχέδια από τα κράτη μέλη
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στοχεύει στη συντονισμένη και σταδιακή κατάργηση των ρωσικών ενεργειακών προμηθευτών μέσω της συνεργασίας με τα κράτη μέλη. Αυτά θα κληθούν να εκπονήσουν εθνικά σχέδια έως το τέλος του τρέχοντος έτους, τα οποία θα περιγράφουν τις στρατηγικές τους για τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου, πυρηνικής ενέργειας και πετρελαίου.
Επιπλέον, η Επιτροπή τονίζει τη σημασία της ασφάλειας του εφοδιασμού και της σταθερότητας της αγοράς, γι’ αυτό τα μέτρα θα συνοδευτούν από τη βελτιστοποίηση της χρήσης των υποδομών.
Προτάσεις για το φυσικό αέριο
Αναφορικά με το φυσικό αέριο, οι επερχόμενες προτάσεις στοχεύουν στη βελτίωση της διαφάνειας, της παρακολούθησης και της ιχνηλασιμότητας των ρωσικών προμηθειών στην ΕΕ. Συγκεκριμένα, νέες συμβάσεις με προμηθευτές ρωσικού αερίου θα απαγορευτούν, ενώ οι υφιστάμενες συμβάσεις θα καταργηθούν μέχρι το τέλος του 2025. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, η ΕΕ θα έχει μειώσει κατά τρίτο τις εναπομείνασες προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου, με στόχο να σταματήσουν όλες οι εναπομείνασες εισαγωγές μέχρι το τέλος του 2027.
Παράλληλα, η Επιτροπή σχεδιάζει νέες δράσεις για την αντιμετώπιση του ρωσικού στόλου που μεταφέρει πετρέλαιο, ενώ προσεχώς θα παρουσιαστούν προτάσεις για την πυρηνική ενέργεια που θα συμπεριλαμβάνουν μέτρα για τις ρωσικές εισαγωγές εμπλουτισμένου ουρανίου και περιορισμούς στις νέες συμβάσεις προμήθειας σχετικών πυρηνικών υλικών.
Στην ανακοίνωσή της, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λαιεν, δήλωσε: «Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε με δραματικό τρόπο τους κινδύνους του εκβιασμού και των οικονομικών πιέσεων. Με την πρωτοβουλία REPower EU, έχουμε διαφοροποιήσει την ενεργειακή μας πολιτική και μειώσαμε δραστικά την εξάρτησή μας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Είναι καιρός να διακόψουμε πλήρως τους ενεργειακούς μας δεσμούς με έναν αναξιόπιστο προμηθευτή, έχοντας υπόψη μας ότι η ενέργεια που εισάγεται στην Ευρώπη δεν θα πρέπει να χρηματοδοτεί έναν επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Το οφείλουμε στους πολίτες μας, στις επιχειρήσεις και στους Λέων φίλους μας από την Ουκρανία».