Ενίσχυση της Στρατηγικής Πίεσης κατά της Ρωσίας
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παρουσίασε σήμερα κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης της Συμμαχίας των Προθύμων σειρά πρακτικών μέτρων που αποσκοπούν στην ενίσχυση της πίεσης στη Ρωσία και την ενδυνάμωση της θέσης της Ουκρανίας στην τρέχουσα σύγκρουση. Οι προτάσεις αυτές επικεντρώνονται σε τρεις βασικούς άξονες: οικονομικές κυρώσεις, ενεργειακή ανεξαρτησία και μακροπρόθεσμη στρατιωτική υποστήριξη, αντικατοπτρίζοντας τη δέσμευση της ΕΕ για μια στρατηγική και συντονισμένη ανταπόκριση.
Στρατηγικές Κυρώσεις κατά του Σκιώδους Στόλου
Κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής της ΕΕ είναι το προτεινόμενο 17ο πακέτο κυρώσεων, το οποίο στοχεύει στις μυστικές επιχειρήσεις της Ρωσίας. Το πακέτο αυτό προβλέπει κυρώσεις σε σχεδόν 200 πλοία του σκιώδους στόλου, διπλασιάζοντας το σύνολο των πλοίων υπό καθεστώς κυρώσεων σε 350. Αυτά τα πλοία χρησιμοποιούνται συχνά για την παράκαμψη των υφιστάμενων περιορισμών και είναι κρίσιμα για την οικονομική ανθεκτικότητα της Ρωσίας.
Επιτάχυνση της Ενεργειακής Ανεξαρτησίας
Η ΕΕ εντείνει τις προσπάθειές της για ενεργειακή ανεξαρτησία από τη Ρωσία, μια κίνηση που η φον ντερ Λάιεν χαρακτήρισε θεμελιώδη για τον τερματισμό της εξάρτησης της Ευρώπης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Στην αρχή του πολέμου, η ΕΕ ξόδευε 12 δισεκατομμύρια ευρώ μηνιαίως για ρωσική ενέργεια, ενώ σήμερα το ποσό αυτό έχει μειωθεί σε 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ. Για την πλήρη εξάλειψη αυτής της εξάρτησης, η ΕΕ προτείνει την απαγόρευση νέων συμβολαίων και εισαγωγών στην αγορά spot έως το τέλος του 2025, με πλήρη διακοπή όλων των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου – τόσο μέσω αγωγών όσο και LNG – έως το τέλος του 2027. Η φον ντερ Λάιεν ζήτησε επίσης κυρώσεις κατά της κοινοπραξίας Nord Stream II, υποδεικνύοντας το τέλος της ρωσικής ενεργειακής επιρροής στην Ευρώπη.
Εκεχειρία και Συντονισμένη Πίεση
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υποστήριξε μια 30ήμερη άνευ όρων εκεχειρία για την εκκίνηση ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, που θεωρεί πιθανό σημείο καμπής, ενισχυμένη από την ανανεωμένη πίεση των ΗΠΑ προς τη Ρωσία υπό την ηγεσία του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Η πρόταση θέτει τη Ρωσία υπεύθυνη για τη συμμόρφωση, με την ΕΕ, τις ΗΠΑ και τις χώρες του G7 έτοιμες να συντονίσουν «ισχυρές κυρώσεις» εάν η Ρωσία παραβιάσει την εκεχειρία.
Μακροπρόθεσμη Στρατηγική Υποστήριξης
Για να διασφαλιστεί η ασφάλεια της Ουκρανίας, η ΕΕ προγραμματίζει την ενσωμάτωσή της με την ουκρανική αμυντική βιομηχανία μέσω της πρότασης SAFE. Αυτή η πρωτοβουλία διευκολύνει τις κοινές προμήθειες και τις επενδύσεις στον ουκρανικό αμυντικό τομέα, προάγοντας την ανθεκτικότητα και τη διαλειτουργικότητα. Έχει συσταθεί ειδική ομάδα εργασίας για την ενίσχυση της βιομηχανικής συνεργασίας, ιδίως στον τομέα των drones και του ηλεκτρονικού πολέμου, με στόχο την προετοιμασία της Ουκρανίας για μελλοντικές απειλές.
Αντιδράσεις και Προοπτικές
Οι προτάσεις της ΕΕ αναμένονται να προκαλέσουν ποικίλες αντιδράσεις. Η Ουκρανία, υπό την ηγεσία του Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αναμένεται να υποστηρίξει την εκεχειρία και την στρατιωτική υποστήριξη, ενισχύοντας τη διαπραγματευτική της θέση. Ωστόσο, ορισμένοι Ουκρανοί αξιωματούχοι ενδέχεται να εκφράσουν επιφυλάξεις για την τήρηση της εκεχειρίας από τη Ρωσία. Αντίστοιχα, η Ρωσία πιθανότατα θα απορρίψει τις νέες κυρώσεις ως «εχθρικές», ενδεχομένως κλιμακώνοντας τη ρητορική και τις κυβερνοεπιθέσεις.
Οι ΗΠΑ, υπό τον Τραμπ, μπορεί να υποστηρίξουν την πίεση κατά της Ρωσίας, αν και η δέσμευσή τους στην εκεχειρία θα εξαρτηθεί από τις εσωτερικές πολιτικές προτεραιότητες. Εντός της ΕΕ, χώρες όπως η Πολωνία και οι Βαλτικές χώρες θα μπορούσαν να υποστηρίξουν πλήρως τα μέτρα, ενώ κράτη όπως η Ουγγαρία ενδέχεται να αντιδράσουν στην πλήρη απαγόρευση ρωσικού φυσικού αερίου. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις θα μπορούσαν επίσης να επαινέσουν την κατάργηση των ρωσικών ορυκτών καυσίμων.
Όπως δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, «Η εποχή των ρωσικών ορυκτών καυσίμων στην Ευρώπη πρέπει να τελειώσει». Με τα εν λόγω μέτρα, η ΕΕ δεν τερματίζει μόνο αυτή την εποχή, αλλά και χαράσσει μια κατεύθυνση προς ένα ισχυρότερο και ενωμένο μέτωπο υπέρ της Ουκρανίας.
Διεθνείς Σχέσεις και Γεωπολιτική Σκηνή
Ταυτόχρονα, ο Πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο, που παρευρέθηκε στην παρέλαση για την 80ή επέτειο από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στη Μόσχα, υπενθύμισε ότι είχε συζητήσεις με εκπροσώπους του Βιετνάμ αναφορικά με συμφέροντα της Σλοβακίας, όπως η άρση των θεωρήσεων για τους Σλοβάκους πολίτες και οι συναντήσεις με τους Προέδρους της Κίνας και της Βραζιλίας, καθώς και με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν. Αυτή η κίνηση έχει προκαλέσει ανησυχία στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, καθώς μπορεί να παραβιάσει τη συνεπή στάση της ΕΕ προς τη Ρωσία.