Μεγάλες Αλλαγές στο Κληρονομικό Δίκαιο
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι εργασίες της επιτροπής για την αναμόρφωση του κληρονομικού δικαίου, η οποία συστάθηκε πριν από τα Χριστούγεννα. Η επιτροπή αυτή απαρτίζεται από μια σειρά διακεκριμένων καθηγητών, εκπροσώπους του δικαστικού σώματος, του δικηγορικού σώματος, καθώς και δύο συμβολαιογράφους, όπως δήλωσε η συμβολαιογράφος Χριστίνα Μάνδρου στο ΕΡΤNEWS.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το Κληρονομικό Δίκαιο δεν έχει υποστεί τροποποιήσεις από το 1945, όταν και τέθηκε σε εφαρμογή ο ισχύων Κώδικας. Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκονται οι εξής θεμελιώδεις τομείς:
Εξέλιξη της νόμιμης μοίρας
Ένα από τα κύρια ζητήματα είναι η νόμιμη μοίρα, δηλαδή οι αναγκαστικοί κληρονόμοι όπως τα παιδιά και ο σύζυγος, οι οποίοι δεν μπορεί να παραληφθούν από την κληρονομία. Σύμφωνα με τις προτεινόμενες αλλαγές, το δικαίωμα των αναγκαστικών κληρονόμων προς την κληρονομιά θα παύσει να είναι εμπράγματο. Αυτό σημαίνει ότι δε θα έχουν μερίδιο στην περιουσία, αλλά θα δικαιούνται μόνο χρηματική αποζημίωση από τον κληρονόμο.
Ενίσχυση της θέσης του επιζώντα συζύγου
Ένα ακόμα κρίσιμο θέμα είναι η ενίσχυση της θέσης του επιζώντα συζύγου. Σήμερα, όταν ο επιζών σύζυγος κληρονομεί μαζί με παιδιά, λαμβάνει μόλις το 1/4 της περιουσίας, ενώ με αδέλφια και ανίψια προκύπτει δικαίωμα στο ½. Υπάρχουν προτάσεις στην επιτροπή για αύξηση αυτών των ποσοστών, ώστε ο επιζών σύζυγος να μπορεί να λάβει ίσως το 1/3 της περιουσίας όταν υπάρχουν παιδιά και τα 2/3 όταν κληρονομεί μαζί με συγγενείς δεύτερης τάξης.
Θεσμικά ζητήματα κληρονομικών χρεών
Ένα θέμα που έχει προκαλέσει προβληματισμό είναι τα κληρονομικά χρέη. Πολλοί κληρονόμοι αναγκάζονται να αποποιηθούν κληρονομίες που συνοδεύονται από χρέη, γεγονός που επηρεάζει συνολικά τη διαδικασία κληρονομιάς. Μία προτεινόμενη αλλαγή αφορά την προθεσμία αποποίησης, που σήμερα είναι τεσσάρων μηνών. Η επιτροπή σκέφτεται να επαναστατήσει τη διαδικασία, ορίζοντας ότι τα τέσσερα μήνες θα αρχίζουν από την ημέρα που ο κληρονόμος ενημερώνεται για την ύπαρξη χρεών και περιουσιακών στοιχείων.
Προστασία επιζώντων συντρόφων
Ένα επιπλέον ζήτημα είναι η προστασία του επιζώντα συντρόφου σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει σύμφωνο συμβίωσης. Προβλέψεις αναμένονται για παραμονή του επιζώντος στη κοινή κατοικία για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, αν δεν υπάρχουν άλλοι κληρονόμοι, ο σύντροφος μπορεί να γίνει κληρονόμος πριν από το Δημόσιο, υπό προϋποθέσεις σχετικά με το χρονικό διάστημα συμβίωσης.
Κληρονομικές συμβάσεις και νέες προοπτικές
Η επιτροπή εξετάζει και την καθιέρωση των κληρονομικών συμβάσεων, οι οποίες μέχρι σήμερα απαγορεύονται στο ελληνικό δίκαιο. Αυτές οι συμβάσεις θα προσφέρουν λύσεις σε πολλά κοινωνικά προβλήματα. Για παράδειγμα, ένας ιδιοκτήτης μπορεί να ορίσει κληρονόμο και να του παραχωρήσει την περιουσία του με αντάλλαγμα μια μηνιαία χρηματική αποζημίωση εν ζωή, προσφέροντας στους ηλικιωμένους μια εναλλακτική λύση για την οικονομική τους στήριξη.
Οι προτεινόμενες αλλαγές στο κληρονομικό δίκαιο δημιουργούν νέα δεδομένα που είναι σημαντικά να εξεταστούν προσεκτικά από όλους τους ενδιαφερόμενους για να κατανοήσουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους στην κληρονομική διαδικασία.