Οι αντίκτυποι των δασμών Τραμπ στην παγκόσμια οικονομία
Η πρόσφατη επιβολή δασμών από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αποτέλεσε το κύριο θέμα συζήτησης στη διάσκεψη με τίτλο: «Δασμοί, πληθωρισμός και αναταραχή: Η παγκόσμια οικονομία και οι δοκιμασίες που έχει μπροστά της». Η παραπάνω συζήτηση έλαβε χώρα στο πλαίσιο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, που πραγματοποιείται από τις 9 έως τις 12 Απριλίου, με τη συντονιστική φωνή του δημοσιογράφου Κωνσταντίνου Δαυλού.
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας, Γκίκας Χαρδούβελης, εξέφρασε την απορία: «Τι βρίσκεται στο μυαλό του Ντόναλντ Τραμπ;». Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Τραμπ φαίνεται να έχει στόχο την επιστροφή βιομηχανικών θέσεων εργασίας εντός των ΗΠΑ. «Η αβεβαιότητα είναι αυτή που θα κάνει τη μεγαλύτερη ζημιά», δήλωσε, προειδοποιώντας για τις πιθανές επιπτώσεις, ειδικά εάν η Ευρωζώνη επηρεαστεί από τους δασμούς. Αν και οι ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν μόλις το 1% του ΑΕΠ, τόνισε ότι το «δεύτερο κύμα» επιπτώσεων μπορεί να είναι σοβαρό, εάν η Ευρώπη αντιμετωπίσει προβλήματα.
Σε ερώτηση σχετικά με την ανάγκη των αντιμέτρων εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο κ. Χαρδούβελης ανέφερε ότι θα ήταν καλύτερο να επικεντρωθούν στην πραγματική λειτουργία της Ένωσης, παραπέμποντας στις εκθέσεις Ντράγκι και Λέτα. Όσον αφορά τη δυνατότητα των ΗΠΑ να ανακτήσουν την ηγεμονική τους θέση, εξέφρασε αμφιβολίες, επισημαίνοντας ότι οι ενέργειες του Τραμπ βλάπτουν δραστικά τον παγκόσμιο αντίκτυπο και προκαλούν την απώλεια της «ήπιας ισχύος» της χώρας του.
Μυριάδες επιπτώσεων στις ΗΠΑ και την Ευρώπη
Ο Γιώργος Ζανιάς, Πρόεδρος του Δ.Σ. της Eurobank, προειδοποίησε ότι ο στασιμοπληθωρισμός μπορεί να είναι κοντά για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν και η κατάσταση εξαρτάται από τις δυνατότητες του δολαρίου και την αντίδραση άλλων χωρών, εκτίμησε ότι η Ευρώπη μπορεί να αποφύγει τα αντίποινα, ελέγχοντας έτσι τις επιπτώσεις του πληθωρισμού.
Αναφερόμενος στην μέχρι σήμερα αντίκτυπο των δασμών στο δολάριο, ο κ. Ζανιάς σημείωσε ότι το δολάριο, αντί να ενισχύεται, φαίνεται να υποχωρεί. Αναφέρθηκε σε δηλώσεις πρώην υπουργών Οικονομικών, υποστηρίζοντας ότι η Αμερική παρουσιάζει σημάδια αναδυόμενης οικονομίας με αδύναμους θεσμούς, γεγονός που μπορεί να δυσχεράνει τη θέση του δολαρίου.
Από την πλευρά της, η Charlotte Ruhe, Γενική Διευθύντρια για την Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη στην EBRD, εκφράστηκε με αισιοδοξία για την ικανότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις των δασμών. «Η παγκοσμιοποίηση δεν έχει σταματήσει· απλώς υποχωρεί», τόνισε, αναγνωρίζοντας τα προβλήματα που προκάλεσε η πρόσφατη πολιτική του Τραμπ.
Προειδοποίησε, ωστόσο, για τις σοβαρές συνέπειες που μπορεί να έχουν οι δασμοί στους τομείς της βιομηχανίας στις ΗΠΑ, και κυρίως στη βιομηχανία αυτοκινήτων, αναφέροντας ότι οι πολύπλοκες αλυσίδες εφοδιασμού μπορεί να επηρεαστούν, οδηγώντας σε αύξηση του κόστους για την αγορά. «Αυτό το βλέπω σαν διαπραγματευτική τακτική», δήλωσε, υπογραμμίζοντας ότι η ανησυχία του Λευκού Οίκου είναι ήδη έκδηλη και δεν αποκλείεται μια αλλαγή στρατηγικής στο μέλλον.
Η σημασία της στρατηγικής και των δευτερογενών συνεπειών
Ο Iain Begg, Professorial Research Fellow του London School of Economics, ανέφερε το παράδειγμα της Boeing, υπογραμμίζοντας ότι οι δασμοί μπορεί να επιφέρουν αυξήσεις τιμών στα ανταλλακτικά, περιορίζοντας την ικανότητα πωλήσεων της εταιρείας. Εκτίμησε πως η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μην επιβάλει άμεσους αντιμέτρους ήταν σωστή, ενώ τόνισε την ανάγκη για πιθανή μελλοντική επιθετική πολιτική.
Αναφορικά με το κίνητρο πίσω από τους δασμούς, ο κ. Begg παρατήρησε ότι ο Τραμπ επιθυμεί να μειώσει τα εμπορικά ελλείμματα και να επαναφέρει βιομηχανικές θέσεις εργασίας από άλλες χώρες. Ωστόσο, προειδοποίησε ότι οι ΗΠΑ ενδέχεται να κατευθύνονται προς μια απομονωμένη και «κλειστή» οικονομία, που θα είχε σοβαρές συνέπειες για τη σχέση τους με την παγκόσμια κοινότητα.