Θάνατος της Μάργκοτ Φριντλέντερ: Μια Ζωή Αφοσιωμένη στην Ανθρωπότητα

Απεβίωσε χθες (Παρασκευή) το βράδυ, σε ηλικία 103 ετών, η Μάργκοτ Φριντλέντερ, μία από τις πιο αναγνωρίσιμες επιζήσασες του Ολοκαυτώματος. Η Φριντλέντερ είχε επιστρέψει στη Γερμανία μετά από δεκαετίες ζωής ως μετανάστρια στη Νέα Υόρκη, προκειμένου να αφιερώσει τη ζωή της στην ευαισθητοποίηση των νέων σχετικά με τα εγκλήματα των εθνικοσοσιαλιστών και την προώθηση της μνήμης των θυμάτων.

«Μιλώ εκ μέρους εκείνων που δεν τα κατάφεραν», είχε δηλώσει σε πρόσφατη συνέντευξή της στη δημόσια τηλεόραση ARD. Το βράδυ του θανάτου της, επρόκειτο να τιμηθεί με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος της Αξίας από τον ομοσπονδιακό πρόεδρο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ. Η ζωή και η ιστορία της Φριντλέντερ έγιναν γνωστές μέσω ντοκιμαντέρ και των απομνημονευμάτων της, ενώ τις τελευταίες δεκαετίες είχε λάβει πολλές τιμές, ακόμη και από τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν.

Μνήμη και Υπεράσπιση της Ανθρωπότητας

Η Μάργκοτ Φριντλέντερ γεννήθηκε σε εβραϊκή οικογένεια στο Βερολίνο το 1921. Η μητέρα και ο αδελφός της δολοφονήθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς, ενώ η ίδια συνελήφθη και εστάλη στο στρατόπεδο του Τερέζιενσταντ (Τερεζίν της Τσεχίας). Κατόπιν, κατάφερε να επιβιώσει και εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ με τον μελλοντικό σύζυγό της. Το 2010, σε ηλικία 88 ετών, επέστρεψε στη Γερμανία, αποφασισμένη να ενημερώσει τους νέους για τη σημασία της ιστορικής μνήμης. «Η αποστολή μου είναι να λέω ‘να είστε άνθρωποι’. Είμαστε όλοι το ίδιο. Δεν υπάρχει χριστιανικό, εβραϊκό, μουσουλμανικό αίμα. Υπάρχει μόνο ανθρώπινο αίμα», υπογράμμιζε συχνά, επισκεπτόμενη σχολεία και ενθαρρύνοντας τις νέες γενιές να αψηφούν τις κοινωνικές προκαταλήψεις.

Η Φριντλέντερ δεν είχε μετανιώσει ποτέ για την απόφασή της να επιστρέψει στο Βερολίνο, παρά τις αντιρρήσεις φίλων και συγγενών στην Αμερική. Έλεγε χαρακτηριστικά ότι ήθελε να είναι αυτή που θα μιλήσει για την ιστορία εκείνων που δεν έχουν φωνή, και πως η επιστροφή της ήταν μια πράξη αποδοχής και ελπίδας.

Η Κληρονομιά της

Το περασμένο καλοκαίρι, η Μάργκοτ Φριντλέντερ κοσμούσε το εξώφυλλο της γερμανικής Vogue ως σύμβολο της ελπίδας και της ανθρώπινης αντοχής, μοιράζοντας τη δική της ιστορία με τις νεότερες γενιές και προειδοποιώντας για την άνοδο του ακροδεξιού λόγου και του αντισημιτισμού. Εξέφρασε την επιθυμία της να υπενθυμίζει τη σημασία της μνήμης και της ανθρωπιάς, γεμίζοντας τους ακροατές της με ενθουσιασμό και προβληματισμό.

Προσωπικότητες της πολιτικής σκηνής, όπως ο ομοσπονδιακός πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, χαρακτήρισαν τη ζωή της ως δώρο συγχώρεσης για μια χώρα που την είχε πληγώσει στα νιάτα της. Η πρόεδρος της Bundestag, Γιούλια Κλέκνερ, και ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς αναγνώρισαν τη Μάργκοτ Φριντλέντερ ως μία από τις πιο σημαντικές φωνές της εποχής μας, εμπνέοντας την κοινωνία να συνεχίσει την κληρονομιά της με σεβασμό και υπευθυνότητα.